Στη μετάβαση σε ένα ενεργειακό σύστημα χαμηλών εκπομπών άνθρακα και την ανάπτυξη έξυπνων πόλεων, εστίασαν στελέχη της EY Ελλάδος, κατά τη συμμετοχή τους στο συνέδριο Green Deal Greece 2023, που πρόσφατα οργάνωσε το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ), στο Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος.

Προς ένα πράσινο ενεργειακό σύστημα

Η κυρία Κιάρα Κόντη, Εταίρος και Επικεφαλής Υπηρεσιών Κλιματικής Αλλαγής και Βιώσιμης Ανάπτυξης της EY Ελλάδος, συμμετείχε σε πάνελ που εστίασε στην πράσινη μετάβαση του τομέα της ενέργειας. Σύμφωνα με την κυρία Κόντη, για να δημιουργηθεί ένα ενεργειακό σύστημα χαμηλών εκπομπών άνθρακα, οι εκπομπές πρέπει να μειωθούν στο σύνολο του συστήματος ενέργειας, με χρήση πιο αποδοτικών τεχνολογιών. Για παράδειγμα, είναι δυνατό να μειωθούν σημαντικά οι εκπομπές από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, διοχετεύοντας επενδύσεις σε πηγές χαμηλών εκπομπών άνθρακα, με ταυτόχρονη παύση σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με καύση λιγνίτη, περιορισμό της κατασκευής νέων σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύση φυσικού αερίου, ή ακόμα, και χρήση τεχνολογιών δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα (CCS).

Όπως υπογράμμισε η κυρία Κόντη, παρά το γεγονός ότι οι εν λόγω ενέργειες θα είναι κρίσιμες κατά την επόμενη δεκαετία, είναι, επίσης, σημαντικό η ενεργειακή μετάβαση σε πηγές χαμηλών εκπομπών, να διατηρηθεί για πολλές δεκαετίες στο μέλλον. Είναι σημαντικό, δηλαδή, να ενταθεί η διερεύνηση λύσεων που θα μπορούσαν στο μέλλον να εξασφαλίσουν την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, όπως η παραγωγή και χρήση μπλε υδρογόνου από πηγές χαμηλών εκπομπών άνθρακα ή η παραγωγή βιοενέργειας από καλλιέργειες που απαιτούν λιγότερες εκτάσεις από ό,τι σήμερα. Συγκεκριμένα, για να περιοριστεί η αύξηση της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας στον 1.5^oC πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, οι επιχειρήσεις παραγωγής ηλεκτρισμού θα πρέπει να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που παράγουν, κατά 98% μέχρι το 2040, σε σύγκριση με το 2005.

Εστιάζοντας στην Ελλάδα, η κυρία Κόντη σημείωσε ότι οι εθνικοί στόχοι απαιτούν το εθνικό σύστημα ενέργειας να έχει μειώσει στο 1/3 τις εκπομπές του το 2030, και μέχρι το 2040 στο 1/4 σε σύγκριση με το 2020. Ο Κλιματικός Νόμος, όπως εξήγησε, θέσπισε τους προϋπολογισμούς άνθρακα, ώστε να μπορέσει να διαμοιραστεί ο εθνικός στόχος στους ρυπαντές της χώρας, θεσπίζοντας και τη νομοθετική απαίτηση πολλών από των τρόπων επίτευξης της κλιματικής ουδετερότητας.

Η ομιλήτρια, υπογράμμισε, όμως, ότι είναι απαραίτητο ο υπολογισμός των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (άμεσων και έμμεσων) να ακολουθεί τις βέλτιστες πρακτικές, τις διεθνώς αναγνωρισμένες μεθοδολογίες (GHG Protocol), αλλά και τα νέα και μελλοντικά κανονιστικά πλαίσια, που επηρεάζουν τις επιχειρήσεις (Οδηγία CSRD, κ.ά.), ώστε η δημοσιοποίηση των επιδόσεων, η στοχοθεσία, τα χρονοδιαγράμματα υλοποίησης και οι επενδυτικές προτεραιότητες της χώρας και των επιχειρήσεων, να συμβαδίζουν.

Οι έξυπνες πόλεις στο επίκεντρο

Στην έναρξη της τοποθέτησής του στην ενότητα με θέμα «ψηφιοποίηση και έξυπνες πόλεις», θέλοντας να ορίσει την έννοια της έξυπνης πόλης, ο Εταίρος και Επικεφαλής του Τομέα Κεντρικής Διοίκησης και Δημοσίου της EY Ελλάδος, καθηγητής Χρήστος Ταραντίλης, εστίασε στους στόχους που είναι σημαντικό να επιδιώκει να πετύχει κάθε τέτοια πόλη, και αυτοί είναι:

• η απόκτηση της ικανότητας ανάκαμψης από δύσκολες καταστάσεις, γνωστή και ως «ανθεκτικότητα»,
• η απόκτηση της ικανότητας να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του σήμερα, χωρίς να διακυβεύεται η δυνατότητα των μελλοντικών γενεών να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους, γνωστή και ως «βιωσιμότητα», καθώς και
• η βελτίωση της ποιότητας της ζωής των κατοίκων της.

Σύμφωνα με τον ομιλητή, βασικό εργαλείο για την επίτευξη των παραπάνω στόχων είναι η αξιοποίηση νέων τεχνολογιών, όπως το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (Internet of Things – ΙοΤ), το οποίο εκφράζει ένα δίκτυο επικοινωνίας συσκευών και «αντικειμένων» (π.χ., αισθητήρες), που ανταλλάσσουν μεταξύ τους δεδομένα μέσω του διαδικτύου. Τα δεδομένα αυτά, αποθηκεύονται κυρίως σε διακομιστές cloud, όπου τα επεξεργάζονται αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης, με σκοπό είτε τη λήψη αποτελεσματικών αποφάσεων σε πραγματικό χρόνο, είτε τον καθορισμό μοτίβων (patterns) στον μεγάλο όγκο δεδομένων που έχουν συλλεχθεί, για την πραγματοποίηση αξιόπιστων προβλέψεων.

Στη συνέχεια, ο κ. Ταραντίλης αναφέρθηκε σε πλήθος «έξυπνων εφαρμογών» που έχουν ήδη υλοποιηθεί διεθνώς στους τομείς των υπηρεσιών υγείας, του περιβάλλοντος, της ενέργειας, των υποδομών, των μεταφορών, της εκπαίδευσης, της ασφάλειας και της πολιτικής προστασίας. Παράλληλα, ανέδειξε τη μεγάλη σημασία που θα έχει για τη Ελλάδα και τους πολίτες της, η υλοποίηση έξυπνων εφαρμογών σε ζητήματα, όπως η απομακρυσμένη παρακολούθηση της υγείας των πολιτών, η αντιμετώπιση περιστατικών έκτακτης ανάγκης (όπως στις περιπτώσεις πυρκαγιών και μεταφοράς ασθενών), η μείωση της αλόγιστης χρήσης των υδάτινων πόρων, η μείωση της εγκληματικότητας, κ.ά.

Στο κλείσιμο της τοποθέτησής του, ο κ. Ταραντίλης μίλησε για τις προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν, ώστε να μπορούν οι έξυπνες πόλεις να λειτουργήσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, δίνοντας έμφαση:

• στη χρήση αξιόπιστων δεδομένων,
• στην προστασία της ιδιωτικότητας και της ασφάλειας των δεδομένων, καθώς σε διαφορετική περίπτωση, θα δημιουργηθεί έλλειμμα εμπιστοσύνης μεταξύ των πολιτών και της δημοτικής αρχής, οδηγώντας οποιαδήποτε πρωτοβουλία έξυπνης πόλης σε αποτυχία,
• στην ανάγκη συνεργασιών μεταξύ των δημοτών, των δημοτικών αρχών, της κεντρικής κυβέρνησης και του ιδιωτικού τομέα, ώστε οι εφαρμογές της τεχνολογίας να είναι προσαρμοσμένες στην ικανοποίηση των αναγκών των πολιτών και των προτεραιοτήτων κάθε πόλης, και
• στην έλλειψη διαλειτουργικότητας μεταξύ των πληροφοριακών συστημάτων μίας έξυπνης πόλης.